De gemaskerde toneelspeler

In de nog waterige ochtendzon liep ik langs opgestapelde Leidense terrasstoelen richting het Sieboldhuis. Anders dan het gemak waarmee je tegenwoordig je via internet kan onderdompelen in een andere cultuur, was dat 2 eeuwen geleden wel anders. Philipp Franz von Siebold was arts en leraar Westerse Geneeskunde in Japan in begin van de 19e eeuw. Tevens verzamelde hij Japanse gebruiksvoorwerpen, beschreef flora en fauna aldaar en haalde oa. de hortensia naar Nederland. In ditzelfde gebouw toonde Siebold in 1837 voor het eerst zijn Japanse vondsten aan het publiek. Von Siebold leidde tevens O-Ine op, de eerste Japanse vrouwelijke chirurge, die daarmee in hoog aanzien kwam te staan in een maatschappij waar de positie van de vrouw nog ondergeschikt was.

Regelmatig is hier een prachtige tentoonstelling over een Japans onderwerp; Deze keer zijn dit unieke en nog niet eerder geëxposeerde Japanse objecten; Veel verschillende maskers, maar bv. ook zwaarden, harnassen, kamerschermen, kimono’s en helmen.  De tentoonstelling heet ‘De gemaskerde krijger’, echter behalve soms angstaanjagende maskers van de oude samurai zijn er minstens even indrukwekkende maskers te zien die gebruikt werden in het NŌ-theater.

Veel samurai waren naast krijgers tevens beschermheren van kunst en wetenschap en hadden een verfijnde culturele levensstijl. Ze bestudeerden oa.vol passie het nŌ-theater. Het typische Japanse streven naar perfectie komt duidelijk tot uiting in de grote verfijning die in alle maskers te zien zijn; Van dichtbij gezien lijken de maskers van het nŌ-theater net echte gezichten, zo veelzijdig en gedetailleerd zijn ze gemaakt.

Dezelfde gedetailleerdheid zien we bij de indrukwekkende wapenuitrustingen en het is leuk eens goed de tijd te nemen om al die details ( met bril op) te beschouwen. Behalve bescherming in de strijd gaven harnassen tevens uitdrukking aan status en persoonlijkheid van de drager; Leuk om ze met elkaar te vergelijken, want er staan er flink wat. Erg bijzonder vond ik ook de 2 zwaarden die een geschenk waren als blijk van dank voor de Nederlandse hulp met het opzetten van een Japanse marine.

De foto’s laten maar weinig zien van de uitgebreidheid van deze tentoonstelling. Er draaien ook een aantal inspirerende korte films, waaronder een erg informatief interview met conservator Bas Verberk. Gaat het zien – deze tentoonstelling is er nog t/m half mei !